De kans is groot dat je Brutus, de nieuwe expositieruimte van Atelier van Lieshout in Rotterdam al kent (van naam). Want reuring veroorzaken dat kan Joep van Lieshout wel. Het is een grote ruimte, zo’n 6000 m2. Die ruimte bestaat niet uit mooi verlichte, museale zalen met vooral witte wanden. Het zijn oude werkplaatsen of fabriekshallen waar de machines uit zijn verwijderd en de vloeren aangeveegd. De kunst die je er presenteert moet zich natuurlijk wel kunnen verhouden tot zo’n omgeving.
Voor de drie exposities die er nu te zien zijn past de ruimte als een maatpak: Build met Akeem Smith en Tommy Malekoff, Boerenzij van Wapke Feenstra en Cage van Atelier van Lieshout.
De film of beter videopresentatie van Tommy Malekoff is dramatisch. In het midden van de ruimte staat een groot vierkant waarvan elke wand een 1 of 2 films toont. Gesproken wordt er niet, mensen zijn er niet te zien. De gevolgen van het menselijk handelen worden echter op een effectieve maar pijnlijke wijze in beeld gebracht. En dan onder begeleiding van onheilspellende muziek, die onder je huid gaat zitten.
Een ruimte verder zie je het werk van Akeem Smith. Een houten huisje sober en schaars verlicht. Als je er omheen loopt kun je naar binnen kijken. Er worden korte filmpjes getoond. Het geheel is een verslag uit het persoonlijke leven Akeem. Geboren in Jamaica en succesvol geworden in New York. Hij had als stylist/mode-ontwerper als een succesvolle carrière maar met de expositie No Gyal Can Test brak hij ook door als kunstenaar.
Zijn het stedelijke en het rurale leven wel zo strak van elkaar gescheiden als we denken? Het is een vraag die Wapke Feenstra al haar hele kunstenaarsloopbaan bezighoudt. Begrijpelijk want ze kwam als Friese boerendochter in Rotterdam aan de kunstacademie studeren. Nu alweer zo’n 40 jaar geleden. De vraag over het rurale en het stedelijke heeft ze opgepakt in het project Boerenzij. Boerenzij was de naam die Rotterdammers gaven aan de wijk(en) waar boeren -in de jaren vijftig, zestig- neerstreken om in de Rotterdamse havens aan het werk te gaan. Ook de migranten die in de stad terecht komen krijgen een stem. Op vele manieren wordt de verwevenheid van beide werelden belicht. Voorwerpen die bewoners meenamen vanuit het landelijke leven. Naamborden die (migranten)kinderen hebben gemaakt. Een tekenfilm die de geologische geschiedenis van de stad belicht. Een van de dingen die me is bijgebleven is dat in de rurale omgeving kennis door voordoen en bekijken worden overgebracht ipv. door te leren, dat in stedelijk gebieden gebruikelijk is.Een beetje verborgen achter Boerenzij vindt je de expositie Cage van Atelier van Lieshout. Eigenlijk is dat verborgene wel toepasselijk. De werken in de expositie verbeelden een innerlijk gevecht. De voortdurende strijd in de mensen tussen het zich conformeren aan sociale structuren en er juist uit willen losbreken. Dat wordt verbeeld met films van krachtige hydraulische machines en sloopkogels die houten of metalen structuren slopen, of kantoormachines. Cage is daarom echt een mannending, denk ik. De expositie doet me denken aan de serie ‘The A-Team’. Een groepje vrije mannen die op geheel eigen wijze, met veel bombarie, het opnemen tegen het kwaad. Maar wat goed is en wat kwaad, is ook weer onderdeel van onze sociale structuur…
Alles verandert voortdurend. Waar eerst de havens en fabrieken waren is nu Brutus in een gebied dat steeds meer creatieven herbergt. Brutus is dan ook de ideale plek om deze actuele en interessante exposities te bekijken. Terwijl je kijkt hoor je -bij wijze van spreken- nog de hamers op het aambeeld slaan of het geratel als een anker gehesen wordt.
Exposities: Build, Boerenzij, Cage Datum/tijd: 8 t/m 20 oktober 2022; do-zo: 12-18 uur, vrij ook 18-21 uur Locatie: Brutus, Keilerberweg, Rotterdam. Ingang nr 10 en 18
De kunst en ik hebben een ingewikkelde relatie. Al van jongs af aan heb ik belangstelling voor de kunst. In mijn jonge jaren maakte ik ook zelf kunst, wat overging in het actief beoefenen van de fotografie. Na mijn MTS Chemische Techniek heb ik de HBO Museologie - Reinwardt Academie in Leiden gevolgd, die toen net een paar jaar was opgericht. Dat deed ik met veel plezier en succesvol.
Aan het werk komen in de museumwereld was niet eenvoudig en ik was gewoonweg te bescheiden. In de chemische industrie was volop werk, dus de keuze was snel gemaakt. Ik trouwde, werd vader en in ons gezin verschenen 3 kinderen. Daarnaast maakte ik na ruim 12 jaar chemie maakte ik de stap naar de internet-wereld en heb ik mijzelf geschoold tot Java software ontwikkelaar.
Dat is nu al weer zo'n 15 jaar geleden. De kinderen zijn nog niet het huis uit, maar wel veel zelfstandiger. Ik heb dus meer vrije tijd en het vuur voor het programmeren en de taal Java zijn wat geluwd. Er was tijd en ruimte voor een nieuwe interesse, of eigenlijk een oude: kunst. Ik heb me er sinds begin 2014 volledig ingestort.
Mijn belangstelling ligt vooral bij de jonge kunstenaar en de praktijk van het maken van kunst.
Paul Voors
Alle berichten van Paul Voors weergeven
