Een eenvoudig plafond van planken en draagbalken. Lang geleden geschilderd. Een vloer bezaaid met verfspatten. En dan drie wanden, gewoon wit. Er zal vast een vierde wand zijn maar die zie je niet. Het is het atelier van Kuno Grommers, waar hij zijn karakteristieke foto’s maakt. Bevriende kunstenaars noemen het het kleinste atelier van Haarlem.

Kuno Grommers werkt met perspectief en illusie. Zoals ook M.C. Escher of op art kunstenaars dat doen. Escher verleidt de beschouwer met het schijnbaar onmogelijk. Gevat in schitterende, figuratieve etsen. Op art kunstenaars vangen je aandacht  met transcenderende patronen. De foto’s van de Haarlemse kunstenaar zijn op het eerste oog, aards, met een heel zichtbaar maakproces.

In een hoek van de galerie heeft de kunstenaar een ruimtelijke rechthoek geschilderd. Vanuit het viewpoint. Is/lijkt het ding recht te zijn. Vanaf een ander plek in de galerie krijg een heel ander perspectief.

Voor elk werk bouwt hij in dat kleine atelier een nieuwe constructie van karton en kleurvlakken. Ze zijn zorgvuldig gemaakt maar verraden toch het vele handwerk dat er voor nodig is geweest. Hij maakt de foto’s met een technische camera. Daar zitten grote negatieven in dat levert haarscherpe foto’s op. En op elke foto gewoon dat plafond en die vloer. En daartussen het werk.

Maar als je dan naar de ingelijste foto aan de muur kijkt, is er verbazing. Die ruimtelijkheid. In dat platte vlak van de foto. In dat kleine atelier. Is het allemaal geschilderd of heeft de kunstenaar een constructie gemaakt? Het atelier is plots een deur naar een verre wereld. Eem wondertje dat uit de hoge hoed wordt getoverd. Toch die illusie, die magie.  Kuno Grommers is een tovenaar. Je kunt zijn werk nog zien bij galerie Bart in Amsterdam t/m 18 augustus.

Links.
Galerie Bart – Kuno Grommers – Orientation.

expositie: Kuno Grommers- Orientation, 7 july t/m 18 aug 2018, wo-za :12-17 uur.
locatie: Galerie Bart, Elandsgracht 16, 1016 TW Amsterdam.

Dit beeld hierboven heeft bravoure. Dat knalrode stuk hout met die lange plank eronder. Ze steken ver uit van de vreemde metalen constructie die hen draagt. Ik kijk er een tijd naar. De gedachte van een kind dat generaal speelt komt bij me op. Het heeft een emmer op zij hoofd en zwaait met een bezem. Ook bravoure. Het gaat volledig op in het spel. Als volwassenen kijken we er vertederd maar er gaat een ongelooflijke schoonheid schuil achter dat kinderspel.

Kevin Bauer is de kindertijd natuurlijk ontstegen maar hij weet de schoonheid van onschuld nog goed te vangen. Het spel tussen ernst en het ludieke. Zoals die verhuisdozen aan de achterzijde van een wand in de zaal. Is het een kunstwerk of grap, of allebei? Of die projectie met beamer. Gaat het om de projectie of het voorwerp dat paars-glanzend zijn rond draait?

Hij studeerde af met werk met readymades. Nu maakt hij die readymades zelf… Zijn installaties lijken nut te hebben, ergens voor te zijn. Als je langer kijkt blijken ze totaal nutteloos. De nutteloosheid wordt weer ontkracht door de zorg waarmee het gemaakt is. De kunstenaar beleeft plezier aan het ambacht. Het ambachtelijke. Het spat van zijn werk af.

In de expositie Vormaliteit 2 bij 37PK speelt de kunstenaar. Het kind is groot geworden en het spel dat nergens toe -lijkt- te dienen een expositie.

Links.
37PK – Vormaliteit 2.
kevin-bauer.com.

Laat je verwonderen.

expositie: Vormaliteit 2, 14 juli 2018 t/m  9 sept 2018, do t/m zo 13 tot 17 uur.
locatie: 37PK, Platform voor Kunsten, Groot Heiligland 37, 2011 EP Haarlem.

Afwisselend, inhoudelijk sterk en visueel aantrekkelijk. Het is een compliment voor de tweede editie van Nieuw Amsterdams Peil (NAP) die nu te zien is. Een verfrissend concept waarbinnen -inmiddels- negen Jordaanse galeries samenwerken.  De curatoren voor deze tweede editie zijn Joost Declerq en Charlotte Crevits.

In duo exposities zijn een kunstenaar van de galerie een andere kunstenaar samengebracht. De curatoren hebben naar mijn mening gekozen voor chemie tussen de beide kunstenaars. Het resultaat is geen gezapig borrelend goedje maar sprankelende exposities. De artistiek inhoudelijke kwaliteit staat voorop. Declerq en Crevits omschrijven hun aanpak dan ook als themaloos en apolitiek. Het doorgronden van de kunstenaar en zijn werk en de eigenheid van de galerie zijn leidend

Het resultaat is dat NAP 2018 een museaal karakter krijgt. De witte muren van de galerie(s) lijken te vervagen. Niet de geïsoleerde visie van één galerie maar een gezamenlijk inspanning van alle galeries.  Een actueel overzicht van wat er  in de internationale kunstwereld van vandaag aan goede kunst te zien is.

Het galeriemodel staat onder druk. Er wordt gezocht naar nieuwe wegen om te presenteren. Of NAP het antwoord is, zal de toekomst leren. Maar nu is het zeker een bezoek waard.

Wissel het vertrouwde bezoek  aan het Stedelijk daarom eens een voor een wandeling door de Jordaan en geniet vak kunst die beslist de moeite waard is. Bij elke galerie is een -gratis- boekje verkrijgbaar dat je bij je tocht kan vergezellen.

links.
nap-amsterdam.com.
review Metropolis M.

Deelnemende galeries.
Martin van Zomeren, Ron Mandros, Grimm, Andriesse Eyck, Annet Gelink, Ellen de Bruine, Tegenboschvanvreden, Stigter van Doesburg, Fons Welters.

Deelnemende Kunstenaars.
Gianni Caravaggio, Michel François, Ana Navas, Nadia Naveau, Nástio Mosquito, Renzo Martens, Alain Biltereyst, Klaas Kloosterboer, Thomas Bogaert, Marijke van Warmerdam, Nicolas Lamas, Matt Bryans, Thomas Lerooy, Iris van Dongen
Koen van den Broek, Bouke de Vries, Edith Dekyndt, Philippe VandenBerg,
Mathew Day Jackson

Nieuw Amsterdams Peil is te zien t/m 28 juni 2018.

Destructie die tot het randje gaat. Zover dat de hand van de kunstenaar verdwenen lijkt en misschien zelf is maar toch net niet. Lorraine Etimiri die dit jaar is afgestudeert in Enschede (Artez) zoekt die grens graag op, dat je als kunstenaar zichtbaar wordt door je afwezigheid. In gebruik van materiaal of tecnieken legt ze zich geen beperking op. Gevonden dingen, schilderen, lassen, spuitlak, ijzer, takken je vindt het terug in haar werk.

Bovenstaand wandsculptuur inspireert me tot dit blog. En ja, het rauwe is net iets minder. De esthetische hand van de kunstenaar is duidelijk aanwezig. Het heeft daardoor iets poëtisch. Een lofzang op het aardse in haar of zijn rauwheid en schoonheid.

Door dat poëtische moet ik denken aan Theo Niermeyer. Die van resten ijzer en staal wonderschone sculpturen maakte. Hij werdt daarom de ijzeren dichter genoemd. Zo’n eervolle benaming moet je natuurlijk verdienen maar Lorraine is heeft haar eerste stappen alvast gezet.

Links.
lorraineetimiri.com.
Theo Niermeijer – De ijzeren dichter – kunstblijfteenraadsel.

“Writing code is the most straightforward way for me to express my ideas”

Met video heb ik een ambivalente relatie. Een video-kunstenaar claimt tijd van de bezoeker/beschouwer voor de duur van de film. Al bezoeker wil ik echter graag zelf de baas blijven. IK als bezoeker bepaal hoelang ik naar een kunstwerk wil kijken. Een onoplosbaar probleem?

Een video werk van Jakub Valtar is in dit dilemma een interessant werk. On second Psycho herbergt de complete film ‘Psycho’ op één groot scherm. De film is opgedeeld in een enorme hoeveelheid beelden van 1 seconde. Ze dwarrelen langzaam van boven naar beneden. Het scherm is een touchscreen en als je met je vinger(s) over de beelden beweegt hoor je de bijbehorende geluiden. Een angstschreeuw bijvoorbeeld.

Kijken naar een film volkomen ontregelt. Wat normaal gesproken in 90 tot 120 minuten aan je voorbijgaat, zie je nu in één blik. Het is duizelingwekkend. Fascinerend maar ook nuchter. Een uiterst spannende film, ontmaskerd.

De essentie van Jakub Valtar’s praktijk is het schrijven van (software)code. Hij maakt graag visueel interessante complexe systemen. Hij maakt vaak gebruik van natuurlijke wetten. Maar hij wil ook ontregelen. Om onze nieuwsgierigheid te wekken, zodat we willen onderzoeken, begrijpen. Een heel nieuwe (technische) vaardigheid, die een nieuw soort kunst oplevert. Nullen en enen als olieverf van de toekomst.

(Het werk van Jakub Valtar was te zien op de Graduation Show van het Frank Mohr instituut 2018. Deze show is inmiddels afgelopen)

Links.
One  second pscyho – www.jakubvaltar.com.

“We weten niet hoe het wel moet, maar dat het anders moet dat weten we heel zeker.”

Het strakblauwe uitspansel herbergt de belofte in zich van een zinderende zomerdag *. Dus stap ik opgewekt de kunstacademie van Breda, aan de Beukenweg, binnen. Weldra zal ik de inspanningen van een nieuwe generatie kunstenaars kunnen bewonderen. Aangekomen op de Fine Arts afdeling, beland ik echter in een kakofonie van rondrennende mensen, sommigen in rode kleding. Bezoekers snellen er vertwijfeld achteraan. De rondleiders declameren allerhande teksten. Ik denk: ‘Oké, ik heb vandaag drie shows te bezoeken. Als jullie nu in een hoekje je ding gaan doen, dan kan ik rustig het eindexamenwerk bekijken’. Helaas is de omroeper onverbiddelijk. ‘Volg de rondleider en als je je groepje kwijt bent, sluit dan aan bij een andere groep’. Tot overmaat van ramp begint een van de rondleiders mij persoonlijk toe te spreken. Dit is een crisismomentje.

Met het zingen van een lied beëindigen de kunstenaars hun collectieve optreden. Nu kan het eindexamenwerk bekeken worden. Maar ook de expositie staat in het teken van het collectief en het proces van het ontstaan van kunst op de academie. Geen namen bij De kunstwerken, geen visitekaartjes. Informatie bij de balie… Achter die balie staat een archiefkast waarin elke kunstenaar een eigen lade heeft die je mag opentrekken en bekijken. De inhoud vertelt iets over hoe zijn of haar eindexamenwerk tot stand gekomen is.

Het strakblauwe uitspansel heeft zijn belofte ingelost. In de Kaaihallen in ‘s-Hertogenbosch is het warm, heel warm. Hier tonen de masters van AKV/ST. Joost hun werk. Het is de laatste dag van de expositie. Er wordt me een glas limonade aangeboden die ik mag betalen met een glimlach… Na een tijd te heb gekeken en gefotografeerd wordt ik uitgenodigd voor een lunch. Een initiatief vanuit een neven-project van Ami Tsang  (foeyounghai.com). Met behulp van maaltijden en het bereiden ervan, wil ze verschillende culturen tot elkaar brengen. Foeyounghai-club is bewust gekozen. Het gerecht is waarschijnlijk ontstaan door de ontmoeting met verschillende culturen (Chinees, Indonesisch, Nederlands). Heel wat anders dan een schilderij of installatie. Dus schuif ik aan bij een gevarieerd gezelschap mensen. Het eten is heerlijk en lijkt in niets op de maaltijden bij de Chinees.

Het strakblauwe uitspansel is er nog steeds. Maar de academie AKV/St. Joost in
ś-Hertogenbosch is ruim en heeft airco. Hier een traditionele expositie. Een plattegrond geeft van alle kunstenaars precies aan waar ze zijn. En van elke graduate is er een (ansicht)kaart. Rustig neem ik al het werk in me op.

Tegen half acht gaat er een bandje spelen. Tijd voor mij om te gaan. Maar bij verlaten van de zaal wordt ik hartelijk begroet. Het blijkt de rondleider te zijn die mij, die ochtend, persoonlijk toesprak, Ian Skirvin. Hij had mijn worsteling wel gezien. Er volgt een boeiend gesprek over die ochtend.

Is een expositie niet een beetje een achterhaald concept? Zo’n schilderij aan de muur is dat niet gewoon saai? Heb je daar vier jaar voor gestudeerd? Laten we het anders doen dachten de afstudeerders van Breda. Dus ontwikkelden ze een musical (C-section – The Musical). Met vijf actes te spelen in willekeurige volgorde, tussen de acts ruimte voor het eindexamenwerk.

Waarschijnlijk zijn er veel meer mensen die moeite hebben gehad met doorbreken van de vaste routine. Scouts die jonge kunstenaars komen spotten, zullen knatsetandend hebben rondgelopen. Maar de kunstwereld veranderd enorm. Het is waardevol als kunstenaars nieuwe wegen proberen. Dat is de kern van kunstenaarschap. Dat maakt de kunst zo mooi. (De quote aan het begin van dit blog komt van de C-Section website. Ik kan me er helemaal in vinden.)

Links.
Foeyounghai.club.
C-Section  – The musical.
VBGBNWU taaladvies – Facebook.

* Alles is continu in verandering. Ook onze  taal. De “Vereniging ter bevordering van het gebruik van het bedreigde NL woord” promoot via Facebook het gebruik van vergeten Nederlandse woorden. Ik heb er een ambivalente houding. Maar sommige zinnen zijn zo evident in hun schoonheid….

Dromen, we doen het allemaal.  Voor de een is een droom een inspiratiebron, voor de ander een hinderlijke afleiding. Een droom een krachtig gegeven. Je kunt er nachtmerries van krijgen, ze leiden je af van je doel en ze kunnen zo realistisch zijn dat je soms niet meer weet of je iets gedroomd hebt of echt meegemaakt. Van die droomkracht maken Julia Willms (beeldend kunstenaar) en Andrea Božić  (choreograaf) gebruik in hun voorstelling PoroCity.

Met dromen als kern van de voorstelling is PoroCity een bijzondere kunstuiting. De elementen performance, theater, architectuur, geluid en natuurlijk dromen spelen een belangrijk rol. Andrea Božić beschrijft het op haar website als volgt (engels):

“PoroCity is a performance as a journey based on mapping dreams into special architectural locations. The familiar but elusive logic of dreams merges with everyday reality and, in their overlap, a third space emerges – a porous space we do not know yet. A space where anything is possible.”

Beide kunstenaars werken al een paar jaar aan het kunstevenement. Het begon met het project  Spectre waarin ze het begrip ‘ruimte als organisme’ onderzochten. Het resultaat is o.a. een video waar ruimte centraal staat. Niet alleen het fysieke begrip van ruimte maar ook de ervaring die ruimte oproept. In november 2016 maakte ik een voorstelling mee, in theater Frascati in Amsterdam, die de elementen van PoroCity in zich had: dromen, performance, architectuur.

Wat is PoroCity nu precies? Die vraag is nog niet zo makkelijk te beantwoorden. Is het een performance of is het theater? Ben je als bezoeker toeschouwer of deelnemer? En gaat het om de voorstelling of de fantasie die zich in je hoofd ontwikkeld?

Van Porocity staan een aantal voorstellingen gepland op iconische locaties. Dat iconische is wel belangrijk. Het zijn locaties waar menselijk dromen, verwachtingen, utopieën mee zijn vormgegeven. Waar veel gebeurd is. Een essentieel element voor de voorstelling

Vanavond en dit weekeinde vinden er voorstellingen plaats in het (voormalig) Burgerweeshuis. Een schitterende creatie van architect Aldo van Eyck.  Het heeft een tijd leeggestaan maar nu is BPD er gehuisvest. Het gerestaureerd. Binnen is het heel stil mede door de daarop  gerichte architectuur. Een prachtige plek om de voorstelling te bezoeken.

Links
Andrea Bozic – PoroCity.
BPD in voormalig Burgerweeshuis – de Architect.

Voorlopige lijst van voorstellingen:
21 & 23 March try out, 24 March premiere, 25 March performances (18.30 and 21.00), Burgerweeshuis / BPD, Amsterdam
2 & 3 May Frascati Theatre, Amsterdam (18:30 & 21:30)
22-24 June 2018 Burgerweeshuis as part of the opening weekend of the GET LOST Art Route and Public Art Amsterdam supported by the BPD, Amsterdam (22 June, 20.00 /VIP/, 23-24 June at 18l.30 and 21.30)
20-22 July Over het IJ festival, Amsterdam
September Huis Frankendael, Amsterdam
15-16 February 2019 La Casa Encendida, Madrid
23 February 2019 Theater Ins Blau, Leiden

Wat is de waarde van de eerste indruk of ontmoeting? Dat vroeg ik me af na een dagje Londen. Die dag bezocht ik twee kunstacademies. De gerenommeerde Royal Academy Of Arts (RA) en de University of Arts London/Wimbledon. Twee uitersten. Bij de laatste beginnen studenten aan hun eerste stappen in de kunstwereld. Voor de RA worden jonge kunstenaars met bewezen talent geselecteerd. In een periode van drie krijgen ze gelegenheid en ondersteuning hun talent te verdiepen. Daarna moeten ze het echt zelf doen.

De RA is gevestigd in hartje Londen. Een prachtig oud gebouw met ruime binnentuin. Er zijn altijd exposities. De jaarlijkse RA school show is er een van. Het is zeker de moeite waard om deze beroemde academie te bezoeken. De geschiedenis van de kunst is hier voelbaar en zichtbaar.

De RA Schools Show was de aanleiding om naar Londen te gaan. Ik wilde het werk van deze kunstenaars, die afzwaaien van deze beroemde academie, met eigen ogen zien. Het eerst werk dat je voor ogen krijgt is een flinke sloep. Prachtig neergezet, het maakt indruk. Maar toch denk je ‘Ahhh, weer een bootje’. Verder veel doordacht werk. En dat is binnen de kunst een beetje dubieuze term. Natuurlijk moet kunst een verhaal hebben maar moet je ook het gevoel geven dat het werk zo uit hemel is neergedaald, ontstegen aan het menselijk gezwoeg.

Misschien moet elke kunstenaar wel een fase van doordachte kunst ondergaan om dan werk te kunnen maken dat zo eigen is dat het het doordachte overstijgt. Op deze school show 2018 was in ieder geval veel werk te zien dat zich ergens tussen doordacht en eigen beweegt. Misschien dat de naam en de traditie van de RA echt edgy werk in de weg staat. Een kunstenaar als Juliaan Aandeweg heb ik niet gespot in deze lichting afzwaaiende kunstenaars. Het meest onder de indruk was ik van het werk van Mark Corfield Moore. De kracht en eenvoud van het bedrukte textiel bleven me boeien. Onderaan dit blog en link naar een uitgebreid fotoverslag van de RA schoolsshow 2018.

De keuze voor de University of Arts Wimbledon was heel praktisch. Er was -die dag- een graduation-show gaande waar zowel afzwaaiende bachelors als masters hun werk toonde. Vanaf Station Wimbledon is het ruim 10 minuten lopen naar het Universiteits-gebouw. De sfeer is vergelijkbaar met die van Nederlandse academies. Een hartelijke ontvangst. Een plattegrond met namen helpt je je weg te vinden.

Wat betreft de getoonde kunst was het in het begin wel een beetje een schok. Er waren momenten dat ik me op een middelbare school waande. Kunstenaars die netjes bij hun plek stonden, een keurig visitekaartje hadden en mooi -doorgaans figuratief- werk toonden. Goed gedaan maar meer ambacht dan kunst. Natuurlijk, de bachelor opleiding in London is drie jaar. Dat is een jaar korter dan in Nederland. Mogelijk zijn ze na drie jaar nog niet toe aan echt eigen expressie. Bij het werk van de masters zie je vaker een conceptuele inslag. Een enkele keer ksn het werk je raken. De beeldhouwers hadden hun eigen pand. Net wat interessanter werk dan de schildersafdeling. Meer lef, speelser. Een gevoel van braafheid blijft toch hangen.

Het werk van jonge en beginnende kunstenaars blijft me altijd boeien. Misschien vanwege het zoekende karakter. Voor een man van zestig jaar, die al zestig jaar zoekende is een warm bad. Ik heb deze dag dan ook met veel plezier in London rond geracet.

Links.
Royal Acadmy of Arts – RA schools show 2018,
University of Arts London / Wimbledon,
Fotoveslag RA schools show 2018 – Kunstblijfteenraadsel,
Fotoverslag University of Arts Wimbledon – Summershow 2018 – Kunstblijfteenraaadsel