Vanaf het balkon kijk ik naar beneden in de grote zaal van Hotel Maria Kapel. Ooit zaten, of stonden hier gelovigen die luisterde naar de preek van een pastoor of dominee. Het tafereel dat ik nu zie heeft wel enige gelijkenis met die religieuze setting. Een soort van een soort klaslokaal. Drie leerlingen zitten in de stoelen. Voor de klas een man in blauw pak met donkere zonnebril. Ze lijken allemaal te wachten op wat komen gaat…
Dan loop ik vanaf het balkon de zaal in. Dat is me door de rondleider gevraagd. De filmploeg van 2 man staat klaar.
De man voor de klas komt in beweging. Hij plukt iemand uit de zaal die hij vraagt een tekst voor te lezen. Een leerling kreunt voortdurend, de ander twee reciteren teksten. De ad-hoc aangestelde spreker gaat door met voordragen, aangemoedigd door de man in het blauwe pak. Een leerling maakt een fout met reciteren en steekt zijn hand op. De man in het blauw, wast de arm van de leerling en de leerling gaat weer door.
Van de klassikale setting is weinig meer over. Toch gaat de ontregeling verder. Leerlingen lopen willekeurig door de zaal en gaan gesprekken aan met anderen. Een nieuw persoon uit het publiek wordt gevraagd teksten voor te dragen. De filmploeg loopt kriskras door de voorstelling. Wie heeft er nog de regie?
Twee leerlingen krijgen ruzie. Niemand grijpt in. Ze lopen ruziënd naar achterin de zaal waar de balletspiegel staat. Hier sust de ruzie. Een van hen gaat weer teksten reciteren. Vanaf dan loopt steeds een performer de zaal uit. Tot ze allemaal verdwenen zijn.
Als ik terug denk aan de performance komen twee dingen in me op. Het (ogenschijnlijk) ontbreken van regie en de reciterende leerlingen die steeds fouten maken. En dan een soort van gereinigd worden. Dat laatste heeft een relatie met de dyslexie van Benjamin Francis. De geestelijk vader van deze performance. In zijn jeugd werd hij steeds gecorrigeerd op het maken van taalfouten. Het gaat dan ook over wat goed en fout is. En wie er gaan over goed en fout. Eigenlijk ook over ‘Wie is er de baas’?
Zonder performance oogt de zaal een beetje kaal. Toch roepen de aanwezige inrichting en kunstwerken dezelfde vragen op over oefenen en autoriteit, of over leren en wie we zijn.
De expositie: A Body Without Its Flesh van Benjamin Francis is vandaag en morgen nog te zien in Hotel Maria Kapel te Hoorn. Adres: Korte Achterstraat 2a, 1621 GA Hoorn. Beide dagen geopend van 13 tot 17 uur. Vrijdagavond 7 mei is er een artist-talk en filmvoorstelling van 19 uur tot 21:30 (met de film eXistenZ).
