Het park straalt rust en schoonheid uit. Oude bomen, een sierlijk bruggetje en een vijver. Het is ook voorbije schoonheid. Nu zouden we parken niet meer zo inrichten. Maar in vervlogen tijden heeft een landschapsarchitect het ontworpen, met goedkeuring van de notabelen. Nog langer geleden was Leeuwarden een vesting. De vestingmuren zijn verdwenen maar de gracht die voor de muren liep, ligt nog vlak achter mij. Deze plek ademt geschiedenis. De mensen uit die tijd zijn echter verdwenen. De gesprekken van toen, de geluiden, hun gevoelens en angsten, het dagelijks leven. Dan hoor ik heel zacht een opvallend gezang. “Panajig halaya” klink het steeds weer. Vreemd en weemoedig verdwijnt het langzaam in de lentekoude.
Ik weet waar die stem vandaan komt, een video die ik kort hiervoor heb gezien. Het is een werk van Natalia Papaeva, die achter een ruit wordt afgespeeld. De kunstenares heeft een solo expositie (Ik ben …) bij VHDG die bestaat uit vier videowerken. Ze worden in de openbare ruimte van Leeuwarden op vier locaties getoond. Natalia komt uit Boerjatië. Een land in het verre Siberië waarvan de taal langzaam zal verdwijnen. Hoe is het om te leven wanneer je niemand om je heen dezelfde taal spreekt? Je diepste gevoelens niet meer kunt uitdrukken. Je moerstaal en je ‘zijn’ zijn tenslotte innig met elkaar verbonden. Het is het thema voor de vier video’s Vier kunstwerken die de pijn en eenzaamheid voelbaar maken.
Tegen de etalage ruiten spiegelt het gewone leven zich. Daarachter de eenzaamheid van de kunstenaar. Zou het niet beter zijn om de video’s in de beschermde omgeving van een galerie te tonen? Ze kunnen dan met volle concentratie worden bekeken. Misschien. Maar de aanwezigheid van het gewone leven maakt de pijn meer zichtbaar. Mensen lopen voorbij, auto’s worden geparkeerd, honden uitgelaten, huilende kinderen getroost. Vrijwel niemand lijkt aandacht te besteden aan de Mongoolse. Druk met het eigen leven. Eenzaamheid kan haast niet scherper worden verbeeld…
Het historische stadshart van Leeuwarden is fraai bewaard gebleven. De geschiedenis komt hier tot leven. Het maakt echter ook heel duidelijk dat alles veranderd of verdwijnt. De gebouwen zijn er nog wel maar leven van toen is verdwenen. Het is een podium waarin de werken van Natalie Papaeva een extra dimensie krijgen.
Natalia Papaeva Ik ben…
Curator: Arda van Tiggelen
Openbare ruimte stadscentrum Leeuwarden, 13 maart t/m 4 april, open ma t/m zo 12:00 – 18:00.
