“We weten niet hoe het wel moet, maar dat het anders moet dat weten we heel zeker.”
Het strakblauwe uitspansel herbergt de belofte in zich van een zinderende zomerdag *. Dus stap ik opgewekt de kunstacademie van Breda, aan de Beukenweg, binnen. Weldra zal ik de inspanningen van een nieuwe generatie kunstenaars kunnen bewonderen. Aangekomen op de Fine Arts afdeling, beland ik echter in een kakofonie van rondrennende mensen, sommigen in rode kleding. Bezoekers snellen er vertwijfeld achteraan. De rondleiders declameren allerhande teksten. Ik denk: ‘Oké, ik heb vandaag drie shows te bezoeken. Als jullie nu in een hoekje je ding gaan doen, dan kan ik rustig het eindexamenwerk bekijken’. Helaas is de omroeper onverbiddelijk. ‘Volg de rondleider en als je je groepje kwijt bent, sluit dan aan bij een andere groep’. Tot overmaat van ramp begint een van de rondleiders mij persoonlijk toe te spreken. Dit is een crisismomentje.
Met het zingen van een lied beëindigen de kunstenaars hun collectieve optreden. Nu kan het eindexamenwerk bekeken worden. Maar ook de expositie staat in het teken van het collectief en het proces van het ontstaan van kunst op de academie. Geen namen bij De kunstwerken, geen visitekaartjes. Informatie bij de balie… Achter die balie staat een archiefkast waarin elke kunstenaar een eigen lade heeft die je mag opentrekken en bekijken. De inhoud vertelt iets over hoe zijn of haar eindexamenwerk tot stand gekomen is.
Het strakblauwe uitspansel heeft zijn belofte ingelost. In de Kaaihallen in ‘s-Hertogenbosch is het warm, heel warm. Hier tonen de masters van AKV/ST. Joost hun werk. Het is de laatste dag van de expositie. Er wordt me een glas limonade aangeboden die ik mag betalen met een glimlach… Na een tijd te heb gekeken en gefotografeerd wordt ik uitgenodigd voor een lunch. Een initiatief vanuit een neven-project van Ami Tsang (foeyounghai.com). Met behulp van maaltijden en het bereiden ervan, wil ze verschillende culturen tot elkaar brengen. Foeyounghai-club is bewust gekozen. Het gerecht is waarschijnlijk ontstaan door de ontmoeting met verschillende culturen (Chinees, Indonesisch, Nederlands). Heel wat anders dan een schilderij of installatie. Dus schuif ik aan bij een gevarieerd gezelschap mensen. Het eten is heerlijk en lijkt in niets op de maaltijden bij de Chinees.
Het strakblauwe uitspansel is er nog steeds. Maar de academie AKV/St. Joost in
ś-Hertogenbosch is ruim en heeft airco. Hier een traditionele expositie. Een plattegrond geeft van alle kunstenaars precies aan waar ze zijn. En van elke graduate is er een (ansicht)kaart. Rustig neem ik al het werk in me op.
Tegen half acht gaat er een bandje spelen. Tijd voor mij om te gaan. Maar bij verlaten van de zaal wordt ik hartelijk begroet. Het blijkt de rondleider te zijn die mij, die ochtend, persoonlijk toesprak, Ian Skirvin. Hij had mijn worsteling wel gezien. Er volgt een boeiend gesprek over die ochtend.
Is een expositie niet een beetje een achterhaald concept? Zo’n schilderij aan de muur is dat niet gewoon saai? Heb je daar vier jaar voor gestudeerd? Laten we het anders doen dachten de afstudeerders van Breda. Dus ontwikkelden ze een musical (C-section – The Musical). Met vijf actes te spelen in willekeurige volgorde, tussen de acts ruimte voor het eindexamenwerk.
Waarschijnlijk zijn er veel meer mensen die moeite hebben gehad met doorbreken van de vaste routine. Scouts die jonge kunstenaars komen spotten, zullen knatsetandend hebben rondgelopen. Maar de kunstwereld veranderd enorm. Het is waardevol als kunstenaars nieuwe wegen proberen. Dat is de kern van kunstenaarschap. Dat maakt de kunst zo mooi. (De quote aan het begin van dit blog komt van de C-Section website. Ik kan me er helemaal in vinden.)
Links.
Foeyounghai.club.
C-Section – The musical.
VBGBNWU taaladvies – Facebook.
* Alles is continu in verandering. Ook onze taal. De “Vereniging ter bevordering van het gebruik van het bedreigde NL woord” promoot via Facebook het gebruik van vergeten Nederlandse woorden. Ik heb er een ambivalente houding. Maar sommige zinnen zijn zo evident in hun schoonheid….
