Bij mijn bezoek aan de expositie Sphericals bij Marian Van Zijll Langhout weet niet helemaal wat ik kan verwachten. In de aankondiging staat: “A modular installation of 14 custom made speakers which enable sounds travel through space. …”. De speakers zijn uitgevoerd als zwarte bollen die, aan zwarte snoeren, op verschillende hoogtes hangen in de galerie. Aan het plafond zijn de draden keurig weggewerkt in kabelgootjes. Voor Kunstenaar Arnout Killian is ook de visuele ervaring belangrijk.
Dat is bij geluidskunstenaars nog wel eens anders. Op een tafel staat dan minimaal een Apple computer omringt door allerlei apparaten, recorders,synthesizers etc. In de zaal de nodige speaker kasten en andere geluid producerende toestellen. Dat alles met elkaar verbonden door een wirrewar aan snoeren. Niet echt fraai om te zien maar het gaat tenslotte om het geluid.
Arnout Killian is beter bekend als schilder. Hij schildert figuratief alhoewel zijn meest recente werken tegen het abstracte aanzitten. Al zijn schilderijen zijn strak en heel ‘verzorgd’, tegen het steriele aan. Dat zie je dus ook weer terug in de vormgeving van de installatie.
De geluiden zijn ontworpen op een modulaire synthesizer. Deze geluiden heeft de kunstenaar opgenomen en verwerkt in allerlei loops. Tezamen vormen de loops een geluidsveld met de duur van acht uur. De speakers zijn op verschillende hoogtes opgehangen. Op elk van die hoogtes hangen ze in een gelijkzijdige driehoek. Afhankelijk van de grootte van de ruimte kunnen het aantal hoogtes en het aantal speakers verschillen.
Een behoorlijk technisch verhaal, hoe staat het met de beleving? Dat is een bijzondere ervaring. Bijzonder omdat de beleving moeilijk te plaatsen is. Geluid en muziek willen doorgaans iets bewerkstelligen. Waarschuwen voor gevaar, in vervoering brengen, tot rust brengen, of juist de stuipen op het lijf jagen. Sphericals wil dat allemaal niet. De geluiden van de installatie willen er gewoon zijn. Zuiver klinkend, zachtjes krakend, ritselend door de ruimte. Als bezoeker hoef je je geen zorgen te maken. Je verlaat de expositie niet als hemelbestormer, of juist geheel in Zen maar wel met een glimlach…
expositie; Arnout Killian – Sphericals, t/m 11 november (wo-za 10-17 uur).
locatie: Van Zijll Langhout, Contemporary Art, Brouwersgracht 161, 1015 GG A’dam.
