Honderd jaar geleden werd de Stijl opgericht. Het zal je niet zijn ontgaan. De beroemde kunststroming wordt dit jaar in vele exposities geëerd. Dat zal ook de reden zijn de het Stedelijk Museum Amsterdam bovenstaand werk van Miguel-Ángel Cárdenas (October 3, 1934 – June 2, 2015), beter bekend als Michel Cardena nu op zaal heeft hangen.
Toen ik het werk zag was ik compleet verbouwereerd. Alsof ik van de kunstenaar een directe rechtse had gekregen. Niet omdat ik geroerd was door schoonheid, of vanwege de boodschap. Het was het idee. Mondriaan op een kaars die langzaam opbrandt…. Als een kunstenaar schilderijen van zeetaferelen naast elkaar hangt waarbij de horizonnen gelijk staan, kan ik die gedachte voorstellen. Zelfs als kunstenaar Rob van Koningsbruggen roept dat hij een werk van Marlene Dumas met een pisstraal wil verbeteren, kan ik me de gedachte nog wel voorstellen. Maar kaarsen en Mondriaan? Die combinatie zou nou nooit bij mij opgekomen zijn.
Minutenlang kan ik naar zo’n werk kijken. Het idee is ook weer niet geheel misplaatst. In de begeleidende tekst staat dat de Colombiaanse kunstenaar in 1962 naar Nederland is gekomen. Hij introduceerde hitte als beelden element in de kunst. Dit werk maakte hij om de ‘kille afstandelijkheid in de Nederlandse samenleving te doen smelten’, dat staat ook in de begeleidende tekst.
De uitleg maakt een hoop duidelijk. Dat is goed maar het heeft ook een nadeel. Je zou boos kunnen worden omdat een drommelse Colombiaan kritiek durft te hebben op Nederland. Weg eigen fantasie en verbeelding.
Zelf vind ik het werk zo mooi omdat het niet-destructief en toch genadeloos is. Langzaam likken die vlammetjes zich in al hun warme grilligheid door het uiterst overdachte en rationele werk van Mondriaan. Tot ze bij de bodem zijn en er drie armzalige stukjes overblijven. Maar kaarsjes mogen branden en geen enkel werk van Mondriaan is beschadigd.
Een heel empathisch statement.
Links.
Informatie Stedelijk over het werk van Michel Cardena.
Informatie over de kunstenaar op de Engelstalige Wikipedia.
Rob van Koningsbruggen, Marlene Dumas en het Stedelijk (Parool).
Heel goed. Waarom denken we eigen dat wij zo goed bezig zijn. Een buitenstaander ziet het vaak beter. Of eerder, hij durft het te zeggen. En eenieder zal er mee instemmen. Viva Columbia. Dat eenieder maar eens naar ons landje moge kijken.