De dag voordat ik de Open Studio dagen van de Jan van Eyck Academie bezoek ga ik langs bij een galerie in Amsterdam. Drie verdiepingen met een semi-vaste collectie en een verdieping voor wisselende exposities. De galeriehouder heeft een feilloos oog voor betaalbare, verkoopbare kunst. Kunst die visueel aantrekkelijk is maar ook een verhaal heeft. Ze kan er gepassioneerd over vertellen. Onder de vele namen die voorbij komen zijn er zeker een aantal die ik beter wil leren kenen. Gelukkig krijg ik een mapje mee met informatie over ‘haar’ kunstenaars.
Bij binnenkomst aan de Jan van Eyck academie krijg ik ook informatie mee over de kunstenaars die deze dagen hun werk tonen. In de vorm van een flinke folder met plattegronden en uitleg. Maar verder kan het verschil niet groter zijn tussen de verkoopbare kunst in die galerie en wat ik vandaag te zien zal krijgen.
Maar eerst een opmerking over de enorme vitaliteit die op de academie deze dagen aanwezig is. De waardering voor – en het geloof in de kunst lijkt er bij alle aanwezigen van af te spatten. Natuurlijk het zijn open dagen en iedereen wil er wat van maken en inderdaad begin ik een grumpy old men te worden. Desondanks vind ik het iets moois en dat wil gewoon gezegd hebben.
Verkennen, onderzoek en experiment staan voorop in de presentaties van de kunstenaars. Voor de bezoeker is dat lastig. Hetgeen je ziet is geen eindproduct. Geen verkoopbare kunst die in belletjes plastic naar de koper kan. Het is meer een momentopname waarbij de kunstenaar het proces waarin hij of zij zich bevindt probeert te visualiseren. Wat uitleg van de kunstenaar kan veel verhelderen. Daarom vond ik het wel jammer dat bij veel studio’s de kunstenaars niet aanwezig waren. Maar dat is dan ook het enig minpuntje dat ik wil opmerken.
Graag wil ik wat presentaties bespreken. Een ‘the best of’ benadering vind ik niet meer van deze tijd en ik heb er ook de competenties niet voor. Over mijn persoonlijke voorkeuren ben ik het zelf nog niet eens. Dus het wordt een sfeer impressie, een moment opname van waar een selecte groep jonge kunstenaars zich anno 2016 mee bezig houdt.
De eerste die ik ontmoet is Niek Hendrix. In de bibliotheek heeft hij zijn grote kabinet geplaatst welke ook te zien was tijdens Art Rotterdam dit jaar. De bibliotheek is een goede plek er wordt kennis bijeengebracht. De werken in het kabinet (van Niek) hebben een historisch/academische referentie. Tussen de werken door tonen ze de mens in zijn omgang met – en gebruik van beelden.
Het werk van Charlotte Koenen is aards en aantrekkelijk. Het is onderzoekend werk dat enthousiasme en plezier in kunst maken uitstraalt. Een stapel fotogrammen van vloeistof druppels die op een grote berg naast en in een spoelbak me water liggen. Een azijnoplossing welke zich door een rubberen ring vreet en uitvloeit. Je kunt haar werk ook zien tijdens de Unfair aan het einde van deze maand.
Ze hebben veel weg van kamelen bulten. De twee bergtoppen die in de film van Taus Makhacheva te zien zijn. Tussen beide bergen is een kabel gespannen. Een man brengt kunstwerken van de ene berg naar de ander en loopt daarbij als een koordanser over de kabel. Een tragisch komisch beeld waar je gefascineerd naar blijft kijken.
In de writers studio staat een presentatie op het punt van beginnen. Ik bemachtig een van de laatste plaatsen. Een viertal schrijvers/kunstenaars presenteren een werk. Het eerste verhaal is me het meest bijgebleven (van Rosan Hollak). Een avontuur in Hongarije dat boeit en je meeneemt. Hoe krijgt de schrijfster dat voor elkaar. Dat denk ik nu, terwijl zwoeg om een boeiend blog te schrijven.
In een goed gevulde opslagruimte wordt een video geprojecteerd. Een kwast die met streken verf aanbrengt op de aanwezige spullen en even later wordt die verf weer verwijderd. Stefan Peters speelt meer met die verfstreken. In zijn studio hangen schilderijen die verzamelingen van landschapsschilderijen lijken te tonen. Nader beschouwd zijn het echter niet meer dan verfstreken.
Aan het einde van de dag sluit ik aan in de rij wachtenden voor de bar,om een glas bier te bemachtigen. Op muur zie ik een prachtige wandschildering. Ik herken het werk gelijk. Het is van Navine G.Khan-Dossos die deze dagen ook haar werk presenteert. In dit grote formaat komt haar werk heel krachtig over.
De Open studio dagen hebben 10, 11 en 12 maart plaatgevonden aan de Jan van Eyck Academie in Maastricht.
